ETFها نسبت به صندوقهای سرمایهگذاری مشترک (Mutual Funds) ویژگیهای متفاوتی دارند. برای مثال، برخلاف صندوقهای مشترک که تنها یک بار در روز قیمتگذاری میشوند، ETFها در طول روز در بازار بورس و به قیمتهای لحظهای خرید و فروش میشوند. این ویژگی باعث میشود که ETFها دارای نقدشوندگی بالا و هزینههای پایینتر نسبت به دیگر انواع صندوقها باشند. همچنین، تنوع سرمایهگذاری که ETFها ارائه میدهند، ریسک را کاهش میدهد، چرا که شما با یک سرمایهگذاری در ETF میتوانید در مجموعهای از داراییها شریک شوید. این صندوقها ابزار مناسبی برای سرمایهگذارانی هستند که به دنبال سرمایهگذاری با هزینههای کمتر و بدون نیاز به انتخاب دقیق هر دارایی بهطور جداگانه هستند.
عملکرد ETF
عملکرد ETF ها بهطور کلی به این صورت است که این صندوقها مجموعهای از داراییها را خریداری کرده و سپس واحدهای آن صندوق را به سرمایهگذاران میفروشند. هر واحد از ETF معادل بخشی از داراییهای موجود در صندوق است. زمانی که شما یک واحد از ETF را خریداری میکنید، عملاً در مجموعهای از داراییها مانند سهام، اوراق قرضه، یا کالاها سرمایهگذاری میکنید. این صندوقها معمولاً بهصورتپسیویاغیرفعالعمل میکنند، به این معنا که هدف آنها پیروی از یک شاخص خاص مانند شاخص S&P 500 است و معمولاً مدیریت فعال در آنها انجام نمیشود.
ETFها بهطور مداوم در بازار بورس مورد معامله قرار میگیرند، به این معنی که شما میتوانید در طول روز هر زمان که بخواهید، واحدهای آن را خرید و فروش کنید. قیمت واحدهای ETF در طول روز بهطور پیوسته تغییر میکند و این تغییرات به قیمت داراییهایی که صندوق در اختیار دارد بستگی دارد. برای مثال، اگر ETF شما شامل سهام شرکتهای فناوری باشد، قیمت آن در طول روز بستگی به نوسانات قیمت سهام این شرکتها خواهد داشت. به همین دلیل، ETFها داراینقدشوندگی بالاهستند، زیرا میتوانند در هر لحظه و به قیمت لحظهای در بازار خرید و فروش شوند.
در بسیاری از موارد، ETF ها دارایهزینههای پایینترنسبت به صندوقهای سرمایهگذاری مشترک هستند، چرا که آنها بهصورت غیرفعال مدیریت میشوند و نیاز به نظارت پیچیدهتری ندارند. علاوه بر این، ETFها به سرمایهگذاران این امکان را میدهند که بهطور مؤثریتنوعایجاد کنند. زیرا میتوانند با خرید یک واحد از ETF، در مجموعهای از داراییها سرمایهگذاری کنند، که این خود به کاهش ریسک کمک میکند. در نهایت، با توجه به اینکه ETFها بهطور پیوسته در بازار بورس قابل خرید و فروش هستند، برایسرمایهگذاران کوتاهمدتو کسانی که به دنبال استراتژیهای ترید فعال هستند نیز مناسباند.
تاریخچه پیدایش ETF
تاریخچه پیدایش ETF (Exchange-Traded Fund) به سال ۱۹۹۰ برمیگردد و این ابزار مالی به تدریج در دهه ۱۹۹۰ وارد بازار سرمایه شد. در زیر به مراحل اصلی تاریخچه ETF میپردازیم:
سال ۱۹۹۰: تأسیس ETF
ETF اولین بار در سال ۱۹۹۰ با نام "S&P 500 Depositary Receipts" یا "SPDRs" توسط شرکت State Street Global Advisors در آمریکا معرفی شد. این ETF به عنوان یک ردیابی کننده (Tracker) برای شاخص S&P 500 عمل میکرد. SPDRs با نماد تجاری SPY در بورس نیویورک (NYSE) معامله میشد و تبدیل به یکی از محبوبترین ETF ها در جهان شد.
سال ۱۹۹۳: تأسیس صندوقهای قابل معامله دیگر
در سال ۱۹۹۳، صندوقهای قابل معامله دیگری به بازار وارد شدند. شرکت Vanguard با صندوق "Vanguard Total Stock Market ETF" و شرکت Barclays Global Investors با صندوق "iShares" اقدام به ارائه ETF هایی براساس شاخصهای دیگر نمودند.
سال ۱۹۹۸: تأسیس نمایشگاه بورسی ETF
در سال ۱۹۹۸، نمایشگاه بورسی ETF یا "ETF Exchange" در آمریکا تأسیس شد. این نمایشگاه که توسط American Stock Exchange (AMEX) برگزار میشد، به سرمایهگذاران امکان معامله ETF ها را در زمانهایی که بازار اصلی بسته است (مثلاً در ساعات غیرکاری) میداد.
سال ۲۰۰۰: افزایش تنوع و رشد سریع
در دهه ۲۰۰۰، تنوع ETF ها به شدت افزایش یافت و این ابزار به سرعت در بازار سرمایه رشد کرد. ETF ها در این دوره به شاخصهای مختلف، صنایع و کشورها ارتباط داده شدند. همچنین، شرکت BlackRock با برند iShares تبدیل به یکی از بزرگترین ارائهدهندگان ETF در جهان شد.
سال ۲۰۰۸: تأثیر بحران مالی جهانی
بحران مالی جهانی در سال ۲۰۰۸ تأثیر قابل توجهی بر بازار ETF داشت. افزایش نگرانیها و نقدینگی در بازار سبب شد تا قیمت برخی از ETF ها نسبت به قیمت صندوق سرمایهگذاری مشابه، تخفیف بگیرد. این اتفاق باعث شد تا توجه به دقت و انتخاب محصولات ETF افزایش یابد.
سالهای پس از ۲۰۰۸: رشد پایدار
با گذشت زمان، ETF ها به یکی از محبوبترین ابزارهای سرمایهگذاری در جهان تبدیل شدند. تعداد و نوع ETF ها روز به روز افزایش مییابد و سرمایهگذاران از این ابزار برای دسترسی به تنوع سبد داراییها، کاهش هزینهها و سهولت در معامله استفاده میکنند.
بنابراین، تاریخچه ETF از تأسیس اولین ETF در سال ۱۹۹۰ تا رشد پایدار آن در سالهای اخیر نشان میدهد که این ابزار مالی با استقبال گسترده سرمایهگذاران مواجه شده است.
انواع ETF
ETF ها (صندوقهای تبادلهپذیر) بهطور کلی میتوانند شامل انواع مختلفی از داراییها و استراتژیها باشند. این تنوع به سرمایهگذاران این امکان را میدهد که بسته به اهداف سرمایهگذاری و ریسکپذیری خود، صندوقی مناسب را انتخاب کنند. برخی از ETFها بر اساس داراییهایی که در آنها سرمایهگذاری میشود، دستهبندی میشوند، در حالی که دیگر ETFها بر اساس استراتژیهای خاص مانند سرمایهگذاری در بازارهای خاص یا استفاده از ابزارهای مشتقه طراحی شدهاند. در اینجا به انواع مختلف ETFها میپردازیم.
صندوق های معامله شاخصی (Index Tracking ETFs):
این نوع ETF ها سعی میکنند عملکرد یک شاخص بازار مانند شاخص S&P 500 یا نزدک را ردیابی کنند. آنها به سرمایهگذاران امکان میدهند تا با سرمایهگذاری در یک صندوق متناسب با شاخص، عملکرد بازار سرمایه را تجربه کنند.
صندوق های معامله صنعتی (Sector ETFs):
این نوع ETF ها به سرمایهگذاران امکان میدهند تا در یک صنعت خاص یا بخش اقتصادی خاص سرمایهگذاری کنند. به عنوان مثال، صندوق های معامله صنعتی تکنولوژی، انرژی، مالی، بهداشت و درمان و غیره را میتوان یافت.
صندوق های سهامی (Equity ETFs)
این نوع از ETFها شامل سهام شرکتها هستند و معمولاً بهعنوان معیاری برای پیگیری یک شاخص خاص، مانند شاخص S&P 500 یا شاخص داو جونز، طراحی میشوند. سرمایهگذاران با خرید این نوع ETFها، بهطور غیرمستقیم در سهام شرکتهای بزرگ و معروف در بازار سرمایهگذاری میکنند. این صندوقها معمولاً برای کسانی که به دنبال تنوع در سبد سهام خود هستند و میخواهند بدون خرید تکتک سهام، در بازارهای مختلف سرمایهگذاری کنند، مناسب است.
ETF های کالایی (Commodity ETFs)
ETF های کالایی، سرمایهگذاری در کالاهایی مانند طلا، نقره، نفت، یا گندم را تسهیل میکنند. این صندوقها به سرمایهگذاران این امکان را میدهند که بهطور مستقیم از تغییرات قیمت کالاها سود ببرند، بدون اینکه نیاز به خرید فیزیکی کالاها یا برخورد با پیچیدگیهای مرتبط با آنها داشته باشند. این نوع ETFها برای سرمایهگذاران مناسب است که به دنبال حفظ سرمایه خود در برابر تورم یا نوسانات اقتصادی هستند.
ETF های اوراق قرضه (Bond ETFs)
ETFهای اوراق قرضه به سرمایهگذاران این امکان را میدهند که در اوراق قرضه دولتی یا شرکتی سرمایهگذاری کنند. این صندوقها میتوانند اوراق قرضه با تاریخهای سررسید مختلف، از کوتاهمدت تا بلندمدت، و با انواع مختلف بازدهی (نرخ ثابت یا شناور) را شامل شوند. این نوع ETFها برای سرمایهگذارانی که به دنبال درآمد ثابت و ریسک پایینتر هستند، مناسب است.
ETF های بازارهای نوظهور (Emerging Market ETFs)
این نوع ETFها به سرمایهگذاران این امکان را میدهند که در کشورهای در حال توسعه و بازارهای نوظهور سرمایهگذاری کنند. این بازارها میتوانند شامل کشورهای آسیایی، آفریقایی یا آمریکای لاتین باشند. سرمایهگذاری در این نوع ETFها معمولاً با ریسک بالاتری همراه است، اما از سوی دیگر، پتانسیل سود بیشتری نیز دارند، چرا که بازارهای نوظهور بهطور معمول رشد سریعتری دارند.
ETF های صنعتی (Sector ETFs)
ETFهای صنعتی به سرمایهگذاران این امکان را میدهند که در یک صنعت خاص مانند فناوری، انرژی، بهداشت یا مالیات سرمایهگذاری کنند. این نوع ETFها میتوانند برای کسانی که بهدنبال سرمایهگذاری در یک بخش خاص از اقتصاد هستند، مناسب باشند. بهعنوان مثال، ETFهای فناوری به شما این امکان را میدهند که بدون خرید مستقیم سهام شرکتهای تکنولوژی، در این صنعت سرمایهگذاری کنید.
ETF های معکوس و اهرمی (Leveraged and Inverse ETFs)
ETF های معکوس و اهرمی بهطور خاص برای تریدرهای فعال طراحی شدهاند که میخواهند در بازارهای نزولی یا در شرایط خاص سود کسب کنند. ETFهای اهرمی بهطور معمول لوریجهای بالایی را به سرمایهگذاران ارائه میدهند که میتواند منجر به سود یا ضررهای بزرگتری شود. ETFهای معکوس هم به شما این امکان را میدهند که در صورت افت بازار، سود کسب کنید.
ETF های ارز دیجیتال (Cryptocurrency ETFs)
این نوع از ETFها به سرمایهگذاران این امکان را میدهند که در ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین یا اتریوم سرمایهگذاری کنند بدون اینکه نیاز به خرید مستقیم ارزهای دیجیتال و نگهداری آنها در کیف پولهای دیجیتال باشد. ETFهای ارز دیجیتال به دلیل نوسانات زیاد این بازار، میتوانند برای کسانی که میخواهند از فرصتهای بازار ارزهای دیجیتال استفاده کنند، مناسب باشند، ولی باید با ریسکهای این بازار آشنا باشند.
مزایا و معایب صندوق های قابل معامله
یکی از مهمترین مزایای ETFها نقدشوندگی بالا است. چون این صندوقها در بازار بورس قابل خرید و فروش هستند، سرمایهگذاران میتوانند در هر زمانی که بخواهند واحدهای این صندوقها را معامله کنند. همچنین، ETFها دارای هزینههای پایینتر نسبت به صندوقهای سرمایهگذاری مشترک هستند، چرا که معمولاً بهصورت غیرفعال و بدون نیاز به مدیریت پیچیده عمل میکنند. تنوع سرمایهگذاری نیز یکی دیگر از مزایای بزرگ این صندوقها است؛ زیرا با خرید یک واحد از ETF، شما بهطور غیرمستقیم در مجموعهای از داراییها مانند سهام، اوراق قرضه یا کالاها سرمایهگذاری میکنید.
از سوی دیگر، نوسانات بازار یکی از معایب اصلی ETFها است. زیرا قیمت این صندوقها بهطور مستقیم وابسته به نوسانات قیمت داراییهای موجود در صندوق است و ممکن است با تغییرات شدید بازار، ارزش آنها کاهش یابد. همچنین، برخی از ETFها ممکن است هزینههای پنهانی مانند کارمزدهای بالا برای خرید و فروش داشته باشند که میتواند بر بازده کلی سرمایهگذاری تأثیر منفی بگذارد. از دیگر معایب، ریسک نقدینگی در برخی موارد خاص است. اگر حجم معاملات یک ETF خاص پایین باشد، ممکن است در زمانهایی که نیاز به فروش آن دارید، نتوانید آن را به راحتی به قیمت مطلوب خود بفروشید.
در زیر جدول مزایا و معایب ETFها آورده شده است که به شما کمک میکند تا جنبههای مختلف این صندوقها را بهتر درک کنید:
مزایا | معایب |
نقدشوندگی بالا و معامله سریع | نوسانات بازار و تغییرات سریع قیمت |
هزینههای مدیریت پایین | هزینههای پنهان و کارمزدها |
تنوع سرمایهگذاری | ریسک نقدینگی در ETFهای کمحجم |
پیگیری آسان روند بازار | ریسک بالا در صندوقهای تخصصی |
مدیریت غیرفعال و ساده | محدودیت نقدشوندگی در شرایط خاص |
نحوه خرید و فروش ETF
خرید و فروش ETFها بهطور کلی فرآیند سادهای است که مشابه خرید و فروش سهام در بورس انجام میشود. برای شروع، شما باید یک حساب معاملاتی در یک کارگزاری معتبر داشته باشید که به شما دسترسی به بازارهای بورس و ETFها را میدهد. پس از آن، از طریق پلتفرم معاملاتی کارگزاری خود میتوانید ETFهای مورد نظر را خریداری و یا به فروش برسانید.
درمرحله خرید، ابتدا باید یکETF مناسبرا انتخاب کنید. بسته به هدف سرمایهگذاری خود، شما میتوانید در انواع مختلفی از ETFها مانند ETFهای سهامی، اوراق قرضه، کالا یا ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری کنید. بعد از انتخاب، میتوانید سفارش خرید خود را در پلتفرم معاملاتی ثبت کنید. خرید ETFها معمولاً به دو صورتمارکت اوردر(خرید با قیمت لحظهای بازار) ولیمیت اوردر(خرید با قیمت تعیینشده) انجام میشود. در سفارش مارکت، شما ETF را به قیمت جاری بازار خریداری میکنید، در حالی که در لیمیت اوردر قیمت مشخصی را تعیین میکنید و خرید شما تنها زمانی انجام میشود که بازار به آن قیمت برسد.
برایفروش ETFهانیز مراحل مشابهی وجود دارد. هنگامی که میخواهید ETF خریداری شده را بفروشید، باید وارد پلتفرم معاملاتی شوید، ETF مورد نظر را انتخاب کرده و تصمیم بگیرید که فروش شما بهصورتمارکت اوردریالیمیت اوردرباشد. در فروش مارکت، فروش به قیمت جاری بازار انجام میشود، در حالی که در لیمیت اوردر، شما قیمت خاصی برای فروش تعیین میکنید.
در نهایت، یکی از مزایای بزرگ ETFهانقدشوندگی بالااست. شما میتوانید در هر زمانی که بخواهید ETF های خود را خرید و فروش کنید، چون این صندوقها بهطور پیوسته در بازار بورس معامله میشوند. با این حال، نکته مهمی که باید در نظر بگیرید این است که هزینههای خرید و فروش ETFها ممکن است شاملکارمزدهای معاملاتیباشد که باید از آن آگاه باشید تا در نهایت هزینههای اضافی بر بازده سرمایهگذاری شما تأثیر نگذارد.
آیا صندوقهای ای تی اف امن است؟
صندوقهای تبادلهپذیر (ETF) بهطور کلی بهعنوان ابزارهایی امن و قابلاعتماد برای سرمایهگذاری در نظر گرفته میشوند، اما مانند هر ابزار مالی دیگری، ریسکهایی نیز دارند که باید به آنها توجه کرد. امنیت یک ETF به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله نوع صندوق، بازار هدف، و استراتژیهای مدیریت ریسک آن.
یکی از دلایلی که ETFها بهطور معمول امن در نظر گرفته میشوند،تنوع سرمایهگذاریآنهاست. سرمایهگذاران با خرید واحدهای ETF، بهطور غیرمستقیم در مجموعهای از داراییها مانند سهام، اوراق قرضه یا کالاها سرمایهگذاری میکنند. این تنوع، ریسک را کاهش داده و احتمال ضررهای بزرگ را محدود میکند. بهعنوان مثال، یک ETF سهامی میتواند شامل سهام صدها شرکت باشد که باعث کاهش خطرات ناشی از سرمایهگذاری در یک یا چند شرکت خاص میشود.
با این حال، حتی با تنوع بالای ETFها، این صندوقها همچنان تحت تأثیرنوسانات بازارقرار دارند. اگر بازار یا صنعت خاصی که ETF شما در آن سرمایهگذاری کرده است، با مشکلات مواجه شود، ممکن است ارزش واحدهای ETF کاهش یابد. بهعنوان مثال، ETFهای بازارهای نوظهور یا کالاهای خاص مانند نفت، بهدلیل نوسانات بالا، ممکن است ریسک بیشتری داشته باشند.
علاوه بر این،ریسکهای مدیریتینیز وجود دارند. اگر مدیران صندوق نتوانند بهطور مؤثر صندوق را مدیریت کنند یا تصمیمات اشتباهی بگیرند، ممکن است به سرمایهگذاران ضرر وارد شود. همچنین، برخی ETFها ممکن استهزینههای پنهانیداشته باشند که تأثیر منفی بر بازدهی کلی سرمایهگذاری شما بگذارد.
در نهایت، برای اینکه ETF ها بهطور کلی امن باقی بمانند، بایدریسکهارا مدیریت کرده و اطلاعات کافی از بازارهای مختلف و استراتژیهای صندوقها داشته باشید. اگر از صندوقهای با رگولاتوری معتبر استفاده کنید و بر اساس استراتژیهای مناسب سرمایهگذاری کنید، میتوانید ازامنیت بیشتراین ابزارها بهرهمند شوید. اما همواره باید به یاد داشته باشید که هیچکدام از ابزارهای مالی بهطور کامل بدون ریسک نیستند.
کی از چالش هایی که بسیاری از تریدرها، به ویژه افراد مبتدی، با آن مواجه هستند، کمبود سرمایه است.پراپ تریدینگ فنفیکس، به عنوان معتبرترین پلتفرم تامین سرمایه رسمی با پشتیبانی فارسی، فرصتی بی نظیر برای ورود به دنیای معاملات فارکس بدون نیاز به سرمایه اولیه خاصی برای شما فراهم کرده است. پراپ تریدینگ در فنفیکس، دریچه ای نو به سوی دنیای معاملات فارکس برای تریدرهای باتجربه و مشتاق به اثبات مهارت های خود است.
ETF بیت کوین چیست؟
ETF بیت کوین نوعی صندوق تبادلهپذیر است که به سرمایهگذاران این امکان را میدهد که بهطور غیرمستقیم در بیت کوین سرمایهگذاری کنند، بدون آنکه نیاز به خرید مستقیم ارز دیجیتال و نگهداری آن در کیف پول دیجیتال باشد. این ETFها معمولاً بهگونهای طراحی میشوند که ارزش آنها پیروی از قیمت بیت کوین باشد و به سرمایهگذاران امکان دسترسی به نوسانات بازار بیت کوین را بدون نیاز به تعامل مستقیم با بلاکچین یا نگهداری خود بیت کوین فراهم کنند. بهعنوان مثال، زمانی که قیمت بیت کوین افزایش مییابد، ارزش ETF بیت کوین نیز افزایش مییابد و برعکس.
یکی از مهمترین مزایای ETF بیت کوین این است که بهطور مستقیم از نوسانات بازار بیت کوین بهرهبرداری میکند. با این حال، بر خلاف خرید مستقیم بیت کوین، سرمایهگذاران نیازی به نگرانی از نگهداری، انتقال یا ذخیرهسازی امنیتی ارز دیجیتال ندارند. این ویژگی ETF بیت کوین را به گزینهای جذاب برای افرادی تبدیل کرده است که به دنبال سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال هستند اما نمیخواهند با پیچیدگیهای فنی و امنیتی موجود در معاملات ارزهای دیجیتال مواجه شوند.
از دیگر تاثیرات مهم ETF بیت کوین، افزایش دسترسی به بازار ارزهای دیجیتال برای سرمایهگذاران سنتی است. با معرفی این نوع ETF، سرمایهگذاران سازمانی و مؤسسات مالی بزرگ که قبلاً به دلیل نگرانیهای امنیتی یا قانونی از سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال خودداری میکردند، اکنون قادر به سرمایهگذاری در این بازار هستند. این موضوع باعث رشد بیشتر بازار بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال شده است.
با این حال، باید توجه داشت که ETF بیت کوین همچنان تحت تاثیر ریسکهای بازار ارز دیجیتال قرار دارد. نوسانات شدید قیمت بیت کوین و نظارتهای قانونی در بسیاری از کشورها میتواند بر عملکرد این صندوقها تاثیرگذار باشد. با این وجود، ETF بیت کوین همچنان بهعنوان یکی از ابزارهای اصلی برای دسترسی به بازار ارزهای دیجیتال در حال محبوبتر شدن است.